Nguồn lực hỗ trợ của ngân hàng trong đại dịch Covid-19
Giảm lãi suất không hẳn quan trọng nhất và có giới hạn. Có những giá trị hỗ trợ mở rộng hơn mà các ngân hàng Việt Nam đã sớm đi trước để hỗ trợ doanh nghiệp vượt khó khăn từ dịch bệnh Covid-19
Ưu tiên hàng đầu là thanh khoản
Trong một hội thảo trực tuyến gần đây về tác động của dịch
Covid-19, TS. Vũ Thành Tự Anh – Giám đốc Trường Chính sách Công và Quản lý
Fulbright nêu quan điểm, về chính sách tiền tệ, để hỗ trợ nền kinh tế và các
doanh nghiệp lúc này, quan trọng nhất là đảm bảo tính thanh
khoản cho hệ thống ngân
hàng thương mại, qua đó hỗ trợ thanh khoản cho doanh nghiệp chịu tác động bởi dịch.
Tính đến tháng 01/2020, thời điểm Việt Nam ghi nhận ca nhiễm
Covid-19 đầu tiên và bắt đầu chịu ảnh hưởng tiêu cực của dịch bệnh này, toàn hệ
thống ngân hàng có số dư hơn 8,7 triệu tỷ đồng tiền gửi. Nguồn vốn đầu vào này
gắn với lãi suất huy động đã ký ở mặt bằng trước khi có dịch. Để giảm lãi suất
cho vay đầu ra, chi phí đầu vào này không và chưa thể giảm để cân đối ngay như
bình thông đáy được.
Hy sinh” lợi nhuận, sử dụng nguồn lực vốn chủ sở hữu
Thay vào đó, giải pháp chung hệ thống ngân hàng đang quyết liệt
triển khai là cắt giảm tối đa chi phí hoạt động, “hy sinh” lợi nhuận, sử dụng
nguồn lực vốn chủ sở hữu với những ngân hàng mạnh…, qua đó tạo điều kiện để
giảm được lãi suất cho vay.
Nhưng, như các ngành khách, hệ thống ngân hàng cũng không miễn
nhiễm với Covid-19. Những ảnh hưởng và thiệt hại đang bộc lộ. Đơn cử như, chỉ
sau khoảng một tháng, tổng lượng dư nợ bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh đã tăng hơn
gấp đôi, từ gần 1 triệu tỷ đồng lên tới khoảng 2 triệu tỷ đồng, theo số liệu
của Ngân hàng Nhà nước. Và đây cũng là một trong những cản trở điển hình về
điều kiện để giảm lãi suất.
Những giá trị cộng hưởng
Trên thế giới, ưu tiên bảo đảm thanh khoản trở nên cấp bách trong hỗ trợ qua chính sách
tiền tệ. Điển hình như trục kết nối mà Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) vừa triển
khai với 6 ngân hàng trung ương lớn trên thế giới: mở rộng kết nối tạo nguồn
USD “không giới hạn” phối hợp với các ngân hàng trung ương lớn khác.
Nhu cầu giao dịch trực tuyến đã tăng đột biến
Một trong những giá trị lớn mà các ngân hàng đem lại cho khách
hàng chính là nâng tầm nền tảng số để giúp khách hàng thực hiện hiệu quả chi
tiêu hàng ngày, mà vẫn đảm bảo “giãn cách xã hội”.
Đơn cử như, số liệu từ Công ty Thanh toán Quốc gia Việt Nam
(Napas), từ Tết Nguyên đán đến giữa tháng 3/2020, quãng thời gian nền kinh tế
chịu ảnh hưởng tiêu cực khi dịch Covid-19 bùng phát, nhu cầu giao dịch trực
tuyến đã tăng đột biến; tổng số lượng giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt
qua Napas tăng tới 76%, tổng giá trị giao dịch tăng tới 124% so với cùng kỳ
2019.
Dịch vụ ngân hàng số, tiện ích công nghệ đã hỗ trợ khách hàng
quản lý dòng tiền hiệu quả hơn, tiết giảm nguồn lực và chi phí, tối ưu hóa vận
hành… Đây là những giá trị âm thầm và mở rộng, có tính lâu dài, càng giá trị
hơn trong bối cảnh tác động của dịch Covid-19.
Công bố miễn phí chuyển khoản giao dịch điện tử cho khách
Vì vậy, nhiều ngân hàng đã bắt nhịp công bố miễn phí chuyển
khoản giao dịch điện tử cho khách hàng trong bối cảnh Covid-19. Ngược dòng lịch
sử, Techcombank đã tiên phong thực hiện chương trình Zero Fee, miễn phí hoàn
toàn cho các giao dịch trực tuyến bắt đầu từ khách hàng cá nhân vào tháng
9/2016, rồi mở rộng sang khách hàng doanh nghiệp từ tháng 8/2018. Tính đến hết
năm 2019, Techcombank đã không thu phí giao dịch chuyển khoản qua ngân hàng
điện tử đến hơn 2.000 tỉ đồng.
Hay như dự án số hóa quy trình vay mua nhà (M+) của Techcombank,
giúp khách hàng chỉ cần ở nhà, tìm hiểu tự án, xử lý các thủ tục qua thiết bị
điện tử. Ở ví dụ trên, đẩy nhanh quy trình, giảm thiểu thời gian và công sức
của khách hàng cũng là giảm chi phí. Và “tình cờ”, đây trở thành sản phẩm, kênh
hỗ trợ điển hình từ ngân hàng trong mùa dịch Covid-19.
Nguồn lực hỗ trợ của ngân hàng đến đâu?
Như vậy, hỗ trợ xử lý thanh khoản, cơ cấu lại nợ, miễn giảm phí
dịch vụ, vừa giảm lãi suất cho vay… các ngân hàng thương mại đang hỗ trợ khách
hàng một cách toàn diện. Nhưng, ngược lại, ngân hàng cũng là doanh nghiệp, cũng
chịu ảnh hưởng từ Covid-19, nguồn lực hỗ trợ của họ đến đâu?
Điểm thuận lợi là hệ thống ngân hàng Việt Nam vừa có quãng tích
lũy tốt giá trị nguồn lực cũng như tạo được dịch chuyển cần thiết trước khi đại
dịch xảy ra. Trước hết, những năm gần đây nhiều nhà băng đã chủ động gia tăng
tỷ trọng nguồn thu phí tín dụng, kiến tạo nền tảng tài sản vững vàng và thanh
khoản dồi dào. Trong nguồn lực đó, nhiều thành viên như BIDV, Vietcombank,
Techcombank… đã lần lượt thực hiện các đợt gọi vốn đầu tư nước ngoài thành công
giai đoạn vừa qua, với thặng dư lớn để tích lũy sức mạnh vốn chủ sở hữu.
Hiện các ngân hàng cũng đang nắm giữ nhiều tài sản
Cùng với nhóm này, nhiều thành viên khác cũng đã đáp ứng được
chuẩn mực Basel II trước hạn, đặc biệt là những ngân hàng đã xây dựng được
khung quản trị rủi ro theo tiêu chuẩn quốc tế với hệ số an toàn vốn (CAR) cao.
Chưa kể đến nền tảng huy động vốn tốt sẽ tạo ra nguồn thanh
khoản tốt để hỗ trợ đảm bảo dòng tiền cho việc ổn định sản xuất và phát triển
kinh doanh.
Báo cáo mới nhất từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cũng nhận định,
tấm đệm vốn mà các ngân hàng xây đắp từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu
2008 đến nay đã “dày thêm”, sẽ giúp ngân hàng ít bị thiệt hại hơn trước đại
dịch Covid-19. Và hiện các ngân hàng cũng đang nắm giữ nhiều tài sản thanh
khoản tốt hơn so với trước đây.
Tuy nhiên, trước rủi ro, chính hệ thống ngân hàng cũng cần được tăng cường hỗ trợ để gia cố an toàn hoạt động, qua đó có điều kiện để tăng sức hỗ trợ khách hàng, bởi khó khăn từ Covid-19 dự báo có thể kéo dài
Tham khảo: VinID, Bách Hóa Xanh, Speed L sinh sau đẻ muộn nhưng được chú ý hơn cả lão làng Co.opmart, Big C
Bài viết Nguồn lực hỗ trợ của ngân hàng trong đại dịch Covid-19 đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Vay mượn tiền tiêu dùng.