Kết nối viện trường, doanh nghiệp thúc đẩy đặt hàng nghiên cứu

Tại Hội nghị lấy ý kiến ​​về Chiến lược phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo giai đoạn 2021-2030 (Chiến lược) diễn ra chiều 16/10 tại TP.HCM, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy nêu quan điểm. về sự thiếu kết nối giữa các viện nghiên cứu, trường đại học và doanh nghiệp. Ông cho rằng, sự thiếu liên kết giữa trường đại học và doanh nghiệp là điểm yếu quan trọng nhất, dẫn đến đóng góp của khoa học và công nghệ cho kinh tế – xã hội trong thời gian qua chưa thực sự mạnh mẽ.

Một lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, mục tiêu của ngành trong 10 năm tới là khoa học và công nghệ sẽ đóng góp 45-50% trong tổng chỉ số năng suất các nhân tố (TFP) vào tăng trưởng kinh tế. Chỉ số này là tổng hợp của 3 yếu tố: đổi mới công nghệ, phát triển công nghệ mới và nâng cao năng lực quản trị kinh doanh.

Tuy nhiên, trên thực tế, khả năng hấp thụ công nghệ của các doanh nghiệp khá thấp. Nhiều doanh nghiệp chỉ có năng lực mua máy móc phục vụ sản xuất thay vì tích cực cải tiến, phát triển công nghệ mới. “Việc đổi mới công nghệ của doanh nghiệp phụ thuộc nhiều vào nước ngoài, khi hỏng hóc máy móc, cập nhật dây chuyền sản xuất thì phải tham khảo ý kiến ​​chuyên gia quốc tế”, Thứ trưởng Duy dẫn chứng. Điều này được thể hiện rõ trong đợt kiểm dịch vừa qua, hàng loạt doanh nghiệp gặp khó do thiếu chuyên gia nước ngoài.

Ông cho rằng, điểm yếu này xuất phát từ nguyên nhân đứt liên kết giữa các viện, khiến đội ngũ các nhà khoa học trong nước không có cách nào giúp doanh nghiệp làm chủ công nghệ. Để giải quyết vấn đề này, trong chiến lược đang xây dựng, Bộ Khoa học và Công nghệ đã bổ sung yếu tố đổi mới vào Đề án, tạo ra một chu trình hoàn chỉnh trong phát triển khoa học và công nghệ.

Phân tích sự bổ sung này, Thứ trưởng Duy cho rằng, trước đây khoa học công nghệ dùng tiền để tạo ra tri thức bằng nghiên cứu cơ bản, nghiên cứu công nghệ, nó có thể tồn tại dưới dạng bài báo, trí tuệ phát triển, quy trình sản xuất. Còn đổi mới là quá trình ngược lại, biến kiến ​​thức thành tiền, sản phẩm nghiên cứu đưa vào cuộc sống, tạo ra một quy trình khép kín. Thứ trưởng cho biết: “Khi chiến lược được gắn với quy trình khép kín như vậy sẽ tạo ra mối quan hệ chặt chẽ hơn giữa trường đại học và doanh nghiệp”.

Ngoài ra, hệ sinh thái đổi mới sáng tạo do Bộ Khoa học và Công nghệ định hướng sẽ hoàn thiện với sự hiện diện của các quỹ đầu tư mạo hiểm, các nhà đầu tư thiên thần, các tổ chức trung gian hỗ trợ các tiêu chuẩn. chất lượng, sở hữu trí tuệ, định giá công nghệ … mục tiêu gắn kết khoa học và công nghệ với doanh nghiệp, theo cơ chế thị trường.

Để thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo và kết nối doanh nghiệp, Thứ trưởng Duy mong muốn các trường đại học đổi mới chương trình đào tạo, không chỉ dạy chuyên ngành mà phải có kiến ​​thức về sáng tạo cho sinh viên để khi ra trường tạo ra nguồn nhân lực tốt cho doanh nghiệp. Nguồn nhân lực doanh nghiệp có thể về trường làm nghiên cứu, còn giảng viên phải về doanh nghiệp làm việc vài tháng, tạo thêm sự gắn kết giữa hai bên.

Ủng hộ quan điểm này, GS Võ Văn Tới, nhà khoa học Việt kiều Mỹ cho rằng, để kết nối trường đại học và doanh nghiệp, trường cần phân chia nguồn nhân lực thành ba nhóm: giảng dạy, nghiên cứu và kinh doanh. kinh doanh. Trong đó, nhóm kinh doanh sẽ phụ trách ba mảng chính. Nhóm thứ nhất chuyên nghiên cứu xem trường họ đang làm việc có những nghiên cứu và phát minh nào, và làm thế nào để biến nó thành một sản phẩm có giá trị thị trường để ứng dụng. Nhóm thứ hai là các chuyên gia pháp lý trao đổi với doanh nghiệp để giải quyết các vướng mắc về quy định pháp luật. Nhóm thứ ba chuyên thành lập doanh nghiệp trong các trường đại học có liên hệ chặt chẽ với doanh nghiệp để chuyển giao công nghệ.

“Nếu làm lâu dài thì rất khó, vì giảng viên phải kiêm nhiệm công việc giảng dạy, nghiên cứu và không có nhiều thời gian làm việc với doanh nghiệp”, GS Tới nói và cho rằng cần có sự đổi mới trong trường đại học. . Khi khởi nghiệp trong trường đại học sẽ tạo ra sự liên kết chặt chẽ giữa các doanh nghiệp bên ngoài và nhà trường.

Dương Hoa Xô, Giám đốc Trung tâm Công nghệ Sinh học TP.HCM cho biết, phía doanh nghiệp luôn coi lợi ích kinh tế là số một. Vì vậy, các nghiên cứu và phát minh từ viện phải tạo ra giá trị kinh tế cho họ. “Việc liên kết giữa trường đại học và doanh nghiệp như khi giảng viên về làm việc tại doanh nghiệp cần trở thành những quy định, chính sách cụ thể mới có thể đi vào thực tế”, ông Xô nói.

Dự thảo Chiến lược do Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì, đang trong quá trình lấy ý kiến ​​để hoàn thiện và dự kiến ​​trình Chính phủ trong tháng 11.

Hà An