Sữa thực vật là gì? Có tốt không?

Sự khác biệt giữa sữa thực vật và sữa động vật

Sữa thực vật là nguồn sữa được chiết xuất từ các loại thực vật giàu chất dinh dưỡng. Dựa vào nguồn gốc cũng như đặc điểm của các loại thực vật khác nhau mà người ta chia sữa thực vật ra làm bốn loại. Đó là sữa làm từ các loại ngũ cốc; sữa làm từ các cây họ đậu; sữa làm từ các loại quả và sữa làm từ các loại hạt.

Sữa thực vật là khái niệm còn khá mới mẻ với nhiều người, nhưng thật ra trên thế giới, nó đã có nguồn gốc từ rất lâu đời. Sữa thực vật là thức uống giàu vi chất dinh dưỡng và gắn liền với đặc điểm văn hóa của từng vùng miền, từng quốc gia.

Đất nước Nhật Bản nổi tiếng với loại sữa có nguồn gốc từ những hạt gạo nguyên cám. Trong khi đó, thức uống truyền thống đậm chất dân dã của người Tây Ban Nha lại được chiết xuất từ các loại hạt đa dạng như lúa mạch, hạt vừng, hạnh nhân…

Đều là sữa thực vật nhưng mỗi vùng với cách chế biến khác nhau lại mang đến những hương vị riêng cho từng loại sữa.

Khác với sữa thực vật, sữa động vật là loại sữa được lấy từ các loài động vật có vú. Từ lâu, con người đã sáng tạo khi nuôi các loại động vật để lấy sữa, bổ sung dinh dưỡng hằng ngày giúp cơ thể phát triển. Công nghệ hiện đại ngày một phát triển, ngành sản xuất sữa động vật cũng có những bước tiến quan trọng, cung cấp một lượng sữa lớn đáp ứng nhu cầu cho người tiêu dùng. Một số động vật được lựa chọn để cung cấp sữa hiện nay là bò, dê, cừu. Đây cũng là thức uống được nhiều người lựa chọn.

Chúng ta có thể phân biệt hai loại sữa này bằng các giác quan qua những cách đơn giản như nhìn, ngửi và nếm. Nếu sữa động vật có màu trắng, nhìn rất sánh mịn thì sữa thực vật đa dạng về màu sắc hơn, tùy vào từng loại thực phẩm người ta lựa chọn để chiết xuất ra sữa.

Bằng mắt thường, bạn có thể dễ dàng nhận ra đâu là sữa thực vật. Qua màu sắc, bạn cũng hoàn toàn nhận diện được từng loại sữa thực vật khác nhau. Ví dụ sữa gạo thường có màu trắng, sữa ngô có màu vàng, sữa đậu nành màu trắng đục, sữa bí đỏ có màu vàng đậm… Qua quan sát bạn cũng có thể thấy độ sánh mịn của sữa thực vật là kém hơn sữa động vật.

    ->> Xem thêm: Vì sao trẻ cần uống sữa tăng chiều cao?

Sữa thực vật khắc phục nhược điểm của sữa động vật

Sử dụng sữa động vật đã trở thành thói quen trong ăn uống của nhiều người hiện nay. Tuy nhiên, sữa động vật lại tiềm ẩn khá nhiều mối nguy mà chúng ta chưa biết. Trong khi đó sữa thực vật lại rất an toàn và lành mạnh đối với sức khỏe con người.

Trên thực tế, không phải cơ thể ai cũng phù hợp với sữa động vật. Không hiếm các trường hợp bị dị ứng khi uống sữa bò. Hàm lượng chất béo bão hòa trong sữa động vật rất cao, chính vì thế nó có thể gây ra tình trạng chướng hơi, khó tiêu cho con người, đặc biệt là trẻ nhỏ.

Các nguồn sữa từ động vật chứa một lượng protein rất lớn, điều này cũng là quá tải và gây hại cho gan và thận của trẻ. Hai loại đạm là casein và whey có trong sữa động vật có vú chiếm tỉ lệ cao, không phù hợp với những người mà hệ tiêu hóa còn non yếu.

Không dung nạp lactose và dị ứng là tình trạng phổ biến của nhiều người khi sử dụng sữa động vật. Cơ thể bị mất khả năng tiêu hóa lactose khiến bụng đầy hơi, tiêu chảy, gây mệt mỏi. Đã đến lúc cần có một sự thay đổi trong thói quen ăn uống của chúng ta.

Ở các nước châu Âu, vì lo sợ tình trạng bò biến đổi gen và nhằm hạn chế việc các bé gái dậy thì sớm, họ đã chuyển sang sử dụng sản phẩm sữa từ thực vật để thay thế sữa bò.

Sữa thực vật là sản phẩm xanh, được sản xuất hoàn toàn từ thiên nhiên. Đây là loại thức uống giàu vi chất dinh dưỡng, lại dễ tiêu hóa, giảm lượng cholesterol. Hàm lượng các chất béo và chất đạm của sữa thực vật thấp hơn sữa động vật, rất an toàn cho cơ thể. Đồng thời, khi sử dụng sữa có nguồn gốc từ thực vật, cơ thể bạn hấp thu nhanh chóng và hiệu quả các loại vitamin như vitamin A, B1, D, E.

Sữa từ ngũ cốc là lựa chọn của nhiều người hiện nay vì đây là thức uống nhẹ nhàng, lại dễ dàng tiêu hóa, cộng với việc sữa ngũ cốc cũng cung cấp silicium giúp xương chắc khỏe. Đặc biệt, sữa ngũ cốc, sữa thực vật không gây dị ứng và có hương vị thơm ngon tự nhiên, là một lựa chọn hoàn hảo cho tất cả mọi người.

Sữa thực vật đang ngày càng được tin dùng vì tính an toàn và thân thiện của nó. Nhiều bà mẹ bỉm sữa đã lựa chọn cho con nhỏ sữa có nguồn gốc từ các loại hạt để thay thế sữa động vật. Đối với trẻ nhỏ, hệ tiêu hóa còn non yếu và chưa hoàn thiện thì sữa thực vật là lựa chọn thông minh của các bậc cha mẹ.

Xu hướng dùng sữa hạt từ ngũ cốc cũng được nhiều người quan tâm. Nắm bắt thị hiếu và nhu cầu mới của người tiêu dùng, các nhà sản xuất sữa cũng bắt đầu tăng cường chiết xuất các loại sữa có nguồn gốc từ thực vật.

Sữa thực vật nào lành mạnh nhất?

Để giải đáp những thắc mắc liên quan đến mức độ bổ dưỡng và lành mạnh đối với sức khỏe của rất nhiều loại sữa có nguồn gốc thực vật trên thị trường, các chuyên gia tại Đại học McGill (Canada) đã tiến hành một cuộc kiểm tra để xác định giá trị dinh dưỡng của các loại sữa dùng thay thế sữa có nguồn gốc từ động vật. Thông tin này đặc biệt hữu ích cho những ai dị ứng với các thành phần có trong sữa bò hoặc không dung nạp lactose – loại đường có trong sữa động vật.

Theo đó, các chuyên gia đã so sánh lợi ích sức khỏe của 4 loại sữa thực vật phổ biến nhất, gồm sữa đậu nành, sữa hạnh nhân, sữa dừa và sữa gạo. Họ cẩn thận xác định hàm lượng calorie, đạm, chất béo, chất bột đường, thành phần vitamin và khoáng chất có trong mỗi loại sữa. Kết quả cho thấy, sữa đậu nành có giá trị dinh dưỡng cao nhất (tương đương sữa bò) khi chứa từ 7-12 gram đạm, chất béo và chất bột đường và mỗi ly sữa cung cấp 95 calorie. Không chỉ vậy, sữa đậu nành còn chứa hàm lượng cao chất chống ôxy hóa phytonutrient vốn có tác dụng làm giảm nguy cơ ung thư.

->> Xem thêm: 6 loại sữa dành cho người bị tiểu đường

Trong khi đó, sữa hạnh nhân chứa hàm lượng đạm và chất bột đường thấp, cũng như chỉ chứa 36 calorie mỗi ly. Tuy nhiên, loại sữa này giàu axít béo không bão hòa đơn có thể giúp giảm cân, kiểm soát cân nặng và làm giảm nồng độ cholesterol trong máu. Sữa dừa có lượng calorie thấp nhưng không chứa chất đạm. Còn sữa gạo thì chứa ít chất dinh dưỡng, được các chuyên gia khuyến cáo nên dùng kèm các thực phẩm bổ dưỡng khác để tránh nguy cơ bị suy dinh dưỡng.

Bé bao nhiêu tháng tuổi có thể uống sữa thực vật?

Sữa thực vật (sữa hạt) là một trong những loại sữa được làm từ nguyên liệu tự nhiên, rất tốt cho sức khỏe của mọi đối tượng. Vậy, đối với bé thì bao nhiêu tháng tuổi có thể uổng được sữa hạt, cùng chúng tôi tìm hiểu để có câu trả lời nhé.

Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng bao la đối với trẻ sơ sinh. Ngay từ khi lọt lòng, bản năng của một đứa trẻ là tìm đến núm vú của người mẹ cũng như tìm đến nguồn sống của chính mình. Giới y học đã khẳng định sữa mẹ rất tốt cho trẻ vì chứa những chất dinh dưỡng mà sữa ngoài không thể thay thế được.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia dinh dưỡng thì giai đoạn cho bé làm quen với sữa hạt là bắt đầu từ 6 tháng tuổi. Bé có thể uống xen lẫn sữa mẹ là bữa chính và sữa hạt là bữa phụ. Trong thời gian đầu cho bé dùng từ từ với một lượng nhỏ vừa đủ, nhiệt độ cao xuống thấp vì đây là giai đoạn tiêu hóa của bé bắt đầu làm quen. Và đặc biệt không trữ lượng sữa qua đêm.

Bé từ 6 tháng tuổi đến 1 tuổi: Nên dùng các loại ngũ cốc như sữa yến mạch, sữa hạt sen. Yến mạch là loại hạt được khuyến khích có thể cho bé sử dụng từ 6 tháng tuổi, vì đó là loại hạt bổ sung nhiều dưỡng chất, nhất là đối với các bé có mẹ đang trong giai đoạn bị mất hoặc tắc sữa.Sữa yến mạch còn có thể dùng như sữa chính cho bé trên 2 tuồi. Ngoài ra các loại sữa từ hạt khác như: sữa mè đen, sữa đậu xanh, đậu đỏ, bắp nếp… đều thích hợp cho bé dưới 1 tuổi.

->> Xem thêm: Bé 1 tuổi uống sữa tươi nào tốt?

Bé từ 1 tuổi trở lên: Bé nên uống sữa từ hạt cứng như sữa hạnh nhân, sữa óc chó,…Lúc này, não của bé cần rất nhiều chất béo tốt để phát triển. Do vậy, bạn nên bổ sung vào khẩu phần ăn sữa có nguồn gốc từ các loại hạt cứng ( nuts based milks), ví dụ như sữa hạnh nhân, sữa óc chó, sữa hạt điều, sữa hạt macca,… để bổ sung vitamin B12, riboflavin, đạm, năng lượng và một số khoáng chất thiết yếu khác.

Sữa từ hạt làm xong có thể bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh được từ 4-5 ngày, nhiệt độ lạnh từ 0-5 độ C, không để ở cánh tủ hoặc hộc đựng rau củ. Sữa nên để trong chai thuỷ tinh hoặc nếu chai nhựa thì dùng loại chai PET – loại nhựa an toàn trong chứa đựng thực phẩm, và chỉ chiết sữa vào chai nhựa PET khi sữa đã nguội hoàn toàn.

Sữa từ hạt làm xong có thể bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh được từ 4-5 ngày, nhiệt độ lạnh từ 0-5 độ C, không để ở cánh tủ hoặc hộc đựng rau củ. Sữa nên để trong chai thuỷ tinh hoặc nếu chai nhựa thì dùng loại chai PET – loại nhựa an toàn trong chứa đựng thực phẩm, và chỉ chiết sữa vào chai nhựa PET khi sữa đã nguội hoàn toàn.